Καλλιόπη Στάλα | Διαιτολογος – Διατροφολόγος
Η λιπομέτρηση είναι μια διαδικασία που εκτιμά και αξιολογεί τη σύσταση του σώματος. Αναλύει το σώμα στα συστατικά που το συνθέτουν, δηλαδή τον λιπώδη ιστό και την άλυπη μάζα (μυϊκή μάζα, νερό, οστά).
Τι πληροφορίες παίρνουμε από μία λιπομέτρηση:
- Ποσοστό και κιλά λίπους. Με απλά λόγια μπορούμε να δούμε πόσο λίπος έχουμε συνολικά στο σώμα μας.
- Σπλαχνικό λίπος. Είναι το λίπος στη περιοχή της κοιλιάς, που περιβάλλει τα ζωτικά όργανα. Υψηλά επίπεδα σπλαχνικού λίπους σημαίνουν αυξημένο κίνδυνο για τη γενικότερη υγεία του ατόμου.
- Μυϊκή μάζα. Είναι το βάρος των μυών στο σώμα.
- Δείκτης σαρκοπενίας. Η σαρκοπενία χαρακτηρίζει τη χαμηλή μυϊκή μάζα η οποία οφείλεται σε απώλεια μυϊκής μάζας από τους σκελετικούς μύες.
- Έλεγχος ενυδάτωσης – Υγρά (νερό) σώματος. Έχουμε τη δυνατότητα να ελέγξουμε την ενυδάτωση του σώματος μας. Μάλιστα ο σύγχρονος εξοπλισμός που υπάρχει στο γραφείο μας, μας δίνει τη δυνατότητα για μέτρηση ενδοκυττάριου και εξωκυττάριου υγρού, δηλαδή μας δείχνει το ποσοστό του σωματικού υγρού εντός και εκτός των κυττάρων αντίστοιχα, αυτό μας βοηθάει να ελέγξουμε εάν τυχόν υπάρχει κατακράτηση υγρών και οίδημα στο σώμα.
- Οστική μάζα. Μπορούμε να έχουμε μια εκτίμηση του βάρους των οστών στο σώμα μας. Η οστική μάζα δεν είναι κάτι που μεταβάλλεται γρήγορα, όμως αποτελεί δείκτη αξιολόγησης της υγεία των οστών.
- Βασικός μεταβολικός ρυθμός (ΒΜR). Μέσω της λιπομέτρησης γίνεται εκτίμηση του βασικού μεταβολικού ρυθμού. Ως βασικός μεταβολισμός ηρεμίας (RMR) ορίζεται η ενέργεια που δαπανά το ανθρώπινο σώμα για να εκτελέσει τις βασικές του λειτουργίες (π.χ. αναπνοή) σε κατάσταση ηρεμίας.
- Μεταβολική ηλικία. Η τιμή αυτή προκύπτει από τη σύγκριση του βασικού μεταβολικού ρυθμού με το μέσο όρο για την ηλικία και το φύλο. Αν λοιπόν η μεταβολική ηλικία βρεθεί μεγαλύτερη από την πραγματική, τότε σημαίνει πως πρέπει να βελτιωθεί ο μεταβολικός ρυθμός.
- ΔΜΣ (BMI). Μέσω του υπολογισμού του δείκτη μάζα σώματος, μπορούμε να δούμε εάν το άτομο είναι λιποβαρές, φυσιολογικό, υπέρβαρο ή εάν ανήκει σε βαθμίδες παχυσαρκίας.
- Τμηματική ανάλυση. Μας δείχνει πως ακριβώς είναι κατανεμημένα το λίπος και οι μύες στον κορμό, στο κάθε χέρι και στο κάθε πόδι.
Κάνοντας λοιπόν μια λιπομέτρηση, μπορούμε να αξιολογήσουμε τις πληροφορίες που μας δίνει και να θέσουμε στόχους ώστε να βελτιώσουμε τη συνολική κατάσταση της υγείας μας. Επίσης, επαναλαμβάνοντας τη μέτρηση μετά από ένα χρονικό διάστημα, βλέπουμε την εξέλιξη και την πρόοδο που έχουμε πετύχει.
Σε ένα διαιτολογικό γραφείο η λιπομέτρηση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με μέτρηση δερματικών πτυχών με το δερματοπτυχόμετρο (μετράται το πάχος των δερματικών πτυχών και υπολογίζεται το ποσοστό λίπους μέσω χρήσης ειδικών εξισώσεων). Η μέθοδος αυτή παίρνει λίγο χρόνο και χρησιμοποιείται πιο συχνά σε αθλητές.
Είτε με τη μέθοδο βιοηλεκτρικής εμπέδησης (ΒΙΑ). Είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος αξιολόγησης της σύστασης του σώματός μας. Είναι γρήγορη, ασφαλής, ανώδυνη και ταυτόχρονα θεωρείται αξιόπιστη, εφόσον τηρούνται συγκεκριμένες συνθήκες πριν τη μέτρηση. Η μέτρηση πραγματοποιείται ως εξής: Ο Εξεταζόμενος ανεβαίνει με γυμνά πέλματα στον λιπομετρητή και ένα εναλλασσόμενο ρεύμα πολύ χαμηλής τάσης (δεν το αντιλαμβάνεται ο εξεταζόμενος) διαπερνά το σώμα του. Η μέθοδος βασίζεται στην αγωγιμότητα του σώματος. Έτσι, οι ιστοί που είναι πλούσιοι σε νερό όπως οι μύες έχουν υψηλή αγωγιμότητα, ενώ το λίπος έχει χαμηλή.
Οι προϋποθέσεις για μια σωστή λιπομέτρηση μέσω της μεθόδου ΒΙΑ είναι οι παρακάτω:
- Η μέτρηση πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 3- 4 ώρες μετά το γεύμα
- Δεν πρέπει να έχει γίνει μεγάλη κατανάλωση υγρών (νερό, χυμούς, γάλα κ.α.) 1-2 ώρες πριν την μέτρηση
- Δεν πρέπει να έχουν καταναλωθεί προϊόντα που επηρεάζουν τους ηλεκτρολύτες (όπως καφές, αναψυκτικά, τσάι ) τις τελευταίες 3 ώρες πριν την μέτρηση
- Δεν πρέπει να έχει γίνει κατανάλωση αλκοόλ τις τελευταίες 24ώρες πριν την
- μέτρηση
- Οι γυναίκες δεν πρέπει να βρίσκονται στις πρώτες ημέρες του έμμηνου κύκλου
- Δεν θα πρέπει να έχει προηγηθεί ζεστό μπάνιο ή σάουνα πριν την μέτρηση
- Δεν πρέπει να έχει προηγηθεί έντονη δραστηριότητα ή άθληση 12 ώρες πριν την μέτρηση
- Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι σωστά ενυδατωμένος με νερό από τις προηγούμενες ημέρες
- Κατά την διάρκειά της μέτρησης ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι χαλαρός, να μην ασκεί μυϊκό τόνο, να μη μιλάει και να μην κινείται
- Πριν την μέτρηση ο εξεταζόμενος πρέπει να έχει ουρήσει
- Πρέπει να αφαιρούνται τυχόν μεταλλικά αντικείμενα (κοσμήματα, αξεσουάρ, κινητό, ρολόι, και κέρματα κτλ)
- Τα πέλματα πρέπει να είναι στεγνά και καθαρά
- Δεν μπορούν να κάνουν μέτρηση όσοι φορούν βηματοδότη ή οποιοδήποτε άλλο ενεργό εμφύτευμα
- Δεν μπορούν να κάνουν μέτρηση γυναίκες που βρίσκονται σε κύηση
Για το Your Therapist,